ریخت شناسی بذر، خصوصیات جوانه زنی و رویش توسکا ییلاقی در یک گرادیان ارتفاعی

انتخاب مبدا مناسب بذر از مهم­ترین عوامل تاثیرگذار بر تولید و پرورش نهال در نهالستان و گلخانه به شمار می­رود. پژوهش حاضر به منظور بررسی مشخصات ریخت شناسی بذر توسکا در یک گرادیان ارتفاعی و همچنین مطالعه مشخصات جوانه­زنی بذر و رویش نهال­های حاصله انجام گردید. بذرهای توسکا ییلاقی در یک گرادیان ارتفاعی شامل 6 ارتفاع از سطح دریا متفاوت (50، 400، 800، 1200، 1400 و 1700 متر) در محدوده طرح جنگلداری گلبند نوشهر جمع­آوری شد. مشخصات ریخت­شناسی شامل طول بذر، پهنای بذر، نسبت طول به پهنای بذر و وزن هزار دانه اندازه­گیری شد. همچنین خصوصیات جوانه­زنی بذور شامل طول دوره جوانه­زنی، درصد جوانه­زنی، میانگین جوانه­زنی روزانه و سرعت جوانه­زنی در سه تکرار 25 تایی در ژرمیناتور مورد آزمایش قرار گرفت. تعداد 30 بذر سالم از هر مبدأ ارتفاعی در سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه کاشته شده و در اواخر فصل رویش خصوصیات رویشی شامل ارتفاع کل، قطر یقه و درصد زنده­مانی تمام نهال­ها اندازه­گیری شد. نتایج مقایسه میانگین­ها نشان دهنده وجود اختلاف آماری معنی­دار در صفات ریخت­شناسی ارتفاعات مختلف مبدأ جمع­آوری بذر بود. همچنین نتایج بیانگر اختلاف آماری معنی دار در مورد میانگین جوانه زنی روزانه و درصد جوانه زنی بود. مشخصات رویشی نهال­های مبدأهای ارتفاعی مورد مطالعه نیز اختلاف آماری معنی­داری با یکدیگر داشتند. با توجه به نتایج تحقیق حاضر ارتفاع 800 و 1400متر از سطح دریا به عنوان بهترین مبدأهای جمع­آوری بذر توسکا ییلاقی جهت پرورش در نهالستان­های جلگه­ای مشابه به محل این آزمایش معرفی می­شوند. با توجه به نتایج تحقیق حاضر انجام مطالعات تکمیلی در سطح مولکولی در خصوص امکان وجود تفاوت­های ژنتیکی بین توده­های مورد مطالعه ضروری به نظر می­رسد